Trabzon-Uzungöl’de açılan ve Türkiye’nin en ilginç müzelerinden biri olarak dikkat çeken Dursun Ali İnan Müzesi’ni ve Dursun Ali İnan’ın başarı hikayesini sizler için yazdık...
Eski takvimlerin, kartpostalların kapak resmi olmuştur hep Uzungöl. İnsanların hayran hayran resmine baktığı, gitmek için can attığı bir yerdir. Kısaca yeryüzündeki cennet diyebiliriz Uzungöl için.
Bulunduğu vadi, vadideki orman dokusu adeta yağlı boya bir tablodan çıkmış gibi sarar sizi. Yanı başındaki Şerah Köyü, köyün ahşap dokusu, gölün yanı başındaki cami ve caminin göle yansıyan silüeti sizi sizden alır ve bir masalın içine koyuverir.
Karadenizin incisi, Trabzon’un gözbebeği Uzungöl eşsiz doğası, muhteşem manzarasıyla her daim yerli ve yabancı turistleri uğrak noktasıdır. Trabzon şehir merkezine 99 km uzaklıkta yer alan Uzungöl deniz seviyesinden 1090 metre yükseklikte doğanın insana kattığı huzurun tam olarak hissedildiği bir yerdir. Dik yamaçları ve muhteşem orman örtüsü ile Alplerin güzelliğini bile geride bırakmaktadır.
Cumhuriyetin kuruluşu ile birlikte uzun yıllar Trabzon’un Of ilçesine bağlı olarak kalmışsa da, 1948 yılında Çaykara’nın ilçe olmasıyla Uzungöl, Çaykara’nın sınırlarına dahil olmuştur.
Uzungöl Gölü’nün oluşumu hakkında tarihi belge niteliğinde yazılı bir kayıt yoktur. Vadinin ortasında bulunan ve yamaçlardan düşen kayaların Haldizen deresinin önünü kapatmasıyla oluşmuş göl, şekli itibari ile Uzungöl ismini almıştır.
Bizim Uzungöl ile tanışma hikayemiz ise Dursun Ali İnan ile gerçekleşmiştir.
Uzungöl’ün turizm mimari Dursun Ali İnan çocukluğundan beri aşık Uzungöl’e. Küçüklüğü derelerden balık tutmakla geçmiş. O, hiç usanmadan kendi bulduğu yöntemlerle balık tutarken, annesi balık pişirmekten, yağların tükenmesinden usanmış. “Nereye götürürsen götür ama eve balık getirme.” dermiş. Nereden bilecekti ki o zamanlarda bugün Türkiye’nin dört bir yanından Uzungöl’e balık yemeye gelineceğini.
İşte bu bilinmezlikler ve hayat koşullarının zorluğu ağabeyi ile birlikte Dursun Ali İnan’ı yeni bir serüvene sürükler. Yol görünmüştür. Yolculuk Almanya’yadır. 1969 yılında Almanya’ya gider ama kalbini Uzungöl’de bırakır.
Giderken de aklında olan geri dönme fikri daha fazla tutamaz onu ve 1974’te Türkiye’ye kesin dönüş yapar. Bu dönüşle birlikte hayallerine kaldığı yerden devam eder. Deredeki balıkları kendi bulduğu yöntemle arazisi içindeki küçük pınara taşır ve burada beslemeye başlar. 1975 yılında ilk küçük lokantasını açar.
Önce kamyon şoförleri sonra köylüler daha sonra Çaykara, Of derken Trabzon’a kadar ünü yayılır. 1978 yılına kadar Uzungöl’e günübirlik ziyaret yapılırken konaklama fikri gelir aklına ve sekiz odalı iki bungalov yaptırır. İlerleyen senelerde oda sayılarını artırarak 1990 yılına kadar Uzungöl’deki tek işletme olma ünvanını taşır.
Uzungöl’ü dünyaya tanıtırken hem hayallerini gerçekleştirmiş olur hem de yüzlerce aileye iş alanı ve imkanı sunarak onlarca farklı işletmenin Uzungöl’de yer almasını sağlar.
Dursun Ali İnan, inandığının peşinde koşan, hayalleri ve ufku çok geniş bir insan. İşte bu yüzden Uzungöl ve kendisi için kalıcı bir eser bırakmak ister. Yıllarca uğraştığı, her birine elleriyle şekil verdiği eserlerini Uzungöl ile birleştirir ve ortaya Dursun Ali İnan Müzesi çıkar.
2019’un Ağustos ayında açılan müze yaklaşık 4000 metrekare alan üzerine kurulu. Üç ana bölüm içerisinde;
Yöresel mimariye uygun ahşap ev, kendisinin topladığı yöresel ve arkeolojik objeler, doğadan topladığı ağaç köklerinden yaptığı heykeller, Uzungöl’ün tarihi, kültürü, florası, faunası, sosyal yaşamı ve birçok özelliği hakkında eserler yer almaktadır.
Müzenin Bölümleri
Ana Bina
Ana binada Uzungöl’ün tarihi, coğrafyası, kültürü, sivil mimarisi, yaban hayatı, mutfak kültürü, marangozculuk, arıcılık, tarım ve hayvancılık görseller ve bilgilerle anlatılmaktadır.
Ayrıca Çaykara’nın savaş yılları, işgalleri ve yaşadığı göçlerden bahsedilmektedir. Son olarak Uzungöl’de turizm faaliyetleri ve bunu gerçekleştiren müzenin kurucusu Dursun Ali İnan’ın hayatına da değinilmektedir.
Geleneksel Uzungöl Evi
Uzungöl’ün 100 yıl önceki yaşamını anlatan yöresel mimariye uygun olarak yapılan evin içerisinde serender, ambar, tandır ve misafir odası, ahır ve günlük yaşam alanı yer alır. Geçmişten günümüze Uzungöl’ün yaşamı gözler önüne serilir.
Kökler ve Taşlar
3. Bölümde ise ağaç kökleri ve taşlar sergilenmektedir. Dursun Ali İnan 1993’te Uzungöl’de yaşanan büyük çığ felaketinden sonra ortaya çıkan ağaç köklerini toplamıştır.
25 yıl ağaç kökleri üzerinde çalışarak onları çevrede yaşayan hayvan ve canlılara benzetmiştir. Tamamı Dursun Ali İnan tarafından yapılan bu eserlerde sergiye açılmıştır.
Bu üç ana bölümün dışında müzede 5 adet yöresel ürün satış alanı ve yine 5 adet dinlenme kamelyası , açık ve kapalı kafeteryada bulunmaktadır.
Uzungöl’ün yalnızca bir gölden ibaret olmadığını anlamak ve bu güzelliğin hikayesini en ince ayrıntılarıyla öğrenmek için mutlaka müzeyi ziyaret etmelisiniz.
Bu ziyaretin ardından gölün serin sularında yetişen alabalığın ve yine bölgede yetişen mısır ve meşhur Trabzon tereyağından yapılan muhlamanın ve daha birçok lezzetin tadına bakın.
Yediklerinizi eritmek için düşün yola, zirveden Uzungöl’ü izlemek için. Masmavi gökyüzüne doğru ilerlerken birden kendinizi bembeyaz bulutların arasında bulacaksınız. İşte o zaman yazımın başında geçen yeryüzündeki cennet sözüme siz de hak vereceksiniz. Siz bu muhteşem doğanın içinde Uzungöl’ü seyre dalarken ben yeni keşifleri kaleme alacağım. Yeni yazımda, yeni rotalarda görüşmek üzere...
